Een sjamaan is een soort van priester of ziener die in de gemeenschap waarin hij leeft communiceert met de geestenwereld en magie gebruikt om zieke mensen te genezen, maar ook om voorspellingen te doen en om eventuele gebeurtenissen volledig te kunnen controleren. De manier die hij gebruikt is het opwekken van een soort van trance of toestand waarin de sjamaan verkeert. Sommigen noemen het ook wel een verandering van bewustzijn. Er zijn weliswaar veel lokale verschillen, maar een sjamaan treedt in principe op als een soort van bemiddelaar tussen de geesten van voorouders en de leden van de stam of gemeenschap waar hij tot behoort. Een vergelijkbaar begrip is de medicijnman. Deze heeft een te vergelijken functie bij de oorspronkelijke bewoners van Noord-Amerika.
Waar komt het woord sjamaan vandaan
Het woord sjamaan stamt uit het Siberische Toengoezich, ook wel bekend als Evenks en betekent hij die weet. Het begrip word in het Westen door antropologen en volgers van New Age vaak gebruikt om Amerikaans Indiaanse medicijnmannen te omschrijven. De term sjamaan voor een medicijnman wordt door veel van hen als een belediging gezien, omdat het totaal niets met elkaar te maken heeft en hun cultuur geheel voorbij gaat.
Verschil tussen de sjamaan en medicijnmannen
Het grootste verschil tussen een sjamaan uit Siberiƫ en de medicijnmannen bij Amerikaans- Indiaanse volkeren is dat de eerste in direct contact staan met de geestenwereld terwijl de tweede dat indirect doen door rituelen en ceremonieƫn toe te passen.
Het is een algemeen misverstand dus. Er is wel degelijk een verschil tussen de sjamaan en de medicijnman of vrouw, omdat er ook medicijnvrouwen zijn. Ook zijn er vrouwelijke sjamanen. Zij dragen de titel sjamanka met zich mee. Ook een sjamaan gebruikt middelen en rituelen en dergelijke om in zijn of haar gemoedstoestand te geraken. Echte bewijzen of wat zij doen ook echt is, zijn er natuurlijk niet. Vaak ligt dat in de bevindingen van de persoon die geholpen wordt.